基本詞義

◎ 財(cái)

財(cái) cái

〈名〉

(1) (形聲。從貝，才聲。本義：財(cái)物)

(2) 同本義(多指日常生活必需品，包括米粟在內(nèi)) [wealth]

財(cái)，人所寶也?！墩f(shuō)文》

財(cái)，貨也。——《廣雅》

以九賦斂財(cái)賄?！吨芏Y·太宰》。注：“泉谷也?！?/p>

與其財(cái)用?！吨芏Y·職方式》。注：“帛谷貨賄也?！?/p>

先財(cái)而后禮?！抖Y記·坊記》。注：“幣帛也?！?/p>

此輕財(cái)而重禮之義也。——《禮記·聘義》。注：“謂璧琮享幣也?！?/p>

財(cái)之為言才也。凡粟米絲麻材木可用者曰財(cái)。——《六書(shū)故》

乘其財(cái)用之出入?！吨芏Y·天官·宰夫》

暮而果大亡其財(cái)?！俄n非子·說(shuō)難》

茍粟多而財(cái)有余，何為而不成？——賈誼《論積貯疏》

(3) 又如：資財(cái)(資金與財(cái)物)；生財(cái)；地財(cái)；浮財(cái)；洋財(cái)；邪財(cái)

(4) 財(cái)富；財(cái)產(chǎn) [money]

終不以監(jiān)門(mén)困故而受公子財(cái)。——《史記·魏公子列傳》

務(wù)本節(jié)用財(cái)無(wú)極?！盾髯印こ上唷?/p>

(5) 又如：錢財(cái)；斂財(cái)(搜括錢財(cái))

(6) 姓

詞性變化

◎ 財(cái)

財(cái) cái

〈副〉

(1) 通“才”。僅僅 [only]

財(cái)令陵為助兵。——《漢書(shū)·李陵傳》

士財(cái)有數(shù)千?！稘h書(shū)·李廣利傳》

(2) 通“纔”。剛剛 [just]

乃為小冠，高廣財(cái)二寸?！稘h書(shū)·杜欽傳》

◎ 財(cái)

財(cái) cái

〈動(dòng)〉

(1) 通“裁”

(2) 裁成，裁制 [cut]

天地交泰，后以財(cái)成天地人道。——《易·泰》

一天下，財(cái)萬(wàn)物，長(zhǎng)養(yǎng)人民，兼利天下?！盾髯印し鞘印?/p>

財(cái)制禮義之宜 。——《淮南子·要略》

(3) 裁斷，指材料的剪裁和人事的論斷 [cut；judge]

凡物載名而來(lái)，圣人因而財(cái)之，而天之治?！豆茏印ば男g(shù)下》

斬山木而財(cái)之?！俄n非子·十過(guò)》

(4) 節(jié)制，制裁 [check；censure]

民重則君輕，民輕則君重，此乃財(cái)馀以滿不足之?dāng)?shù)也?！豆茏印ま穸取?/p>

財(cái)非其類，以養(yǎng)其類，夫是之謂天養(yǎng)?！盾髯印ぬ煺摗?/p>

(5) 殺，自殺 [kill]

于嗟不可悔兮，寧早自財(cái)?！妒酚洝翁蟊炯o(jì)》